Ён казаў разумна і рэзка,
І цьмяныя зрэнкі
Кідалі прама і без бляску
сляпыя агеньчыкі.
А знізу накіроўваліся погляды
Ад многіх тысяч вачэй,
І ён не адчуваў, што хутка
Праб'е апошнюю гадзіну.
Яго руху былі верныя,
І голас быў суровы,
І барада гайдалася мерна
У такт запыленых слоў.
І шэры, як начныя скляпенні,
Ён ведаў ўсім мяжа.
Ланцугамі цяжкай свабоды
ўпэўнена грымеў.
але яны, унізе, не разумелі
ні лікаў, нашы выпускнікі школ,
І знакам доўгу і смутку
Ніхто не асудзіў.
І ціхі гоман падняў руку,
І завагаліся агні.
пранёсся шум, падобны гуку
упалай галавешкі.
Як быццам святло з цемры пырснуў,
Як быццам быў намёк…
натоўп прачнулася. дзіка завішчаў
пранізлівы свісток.
І ў звон шыбаў перабітыя
Уварваўся стогн глухі,
І чалавек упаў на пліты
З разбітай галавой.
Не ведаю, хто ударам каменя
Забіў яго ў натоўпе,
І струменьчык крыві, памятаю ясна,
Засталася на слупе.
Яшчэ свісткі ламалі паветра,
І крык яшчэ стаяў,
А ён ужо лёг на вечны адпачынак
Ля ўваходу ў шумны зала…
Але агонь бліснуў ля ўваходу…
іншыя агеньчыкі…
І звонка бразнулі ў зводу
ўзведзяным курыцы.
І прамільгнула ў беглым святле,
Як чалавек ляжаў,
І як салдат стрэльбу над мёртвым
наперавес трымаў.
Рысы асобы бледны здаваліся
Ад чорнай барады,
салдаты, моўчкі, збіраліся
І будаваліся ў шэрагі.
І ў цішыні, раптам якая ўстала,
Быў светлы круг асобы,
Быў ціхі Анёл пралятаў,
І радасць - без канца.
І былі строгія і спакойныя
адкрытыя зрэнкі,
Над імі выцягнуліся стройна
бліскучыя штыкі.
Як быццам, схаваны каля ўваходу
За чорнай пашчай дзьмуў,
Начным дыханнем волі
ўпэўнена уздыхнуў.
10 Кастрычніка 1905
